Eucharystia jest to żywy, prawdziwy i materialny Chrystus obecny pod postaciami chleba i wina, ofiarujący siebie samego Bogu Ojcu oraz dający siebie jako pokarm duchowy wiernym złączonym w Jego ofierze.
Sakrament Eucharystii można rozważać jako:
a) sakrament stawania się – podczas Mszy świętej chleb i wino zostają przemienione mocą Ducha Świętego w prawdziwe Ciało i Krew Jezusa Chrystusa
b) obecność Chrystusa pod postaciami chleba i wina. Dzięki temu można adorować Chrystusa obecnego pod postacią chleba w tabernakulum, podczas Adoracji Najświętszego Sakramentu
c) przyjmowanie Ciała i Krwi Pańskiej jako pokarmu dającego życie wieczne – w Komunii świętej.
Konieczność uczestniczenia w Eucharystii i przyjmowania Komunii świętej:
a) Sam Chrystus nauczał: Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów (Mt 26,26-28); Zaprawdę powiadam wam: Jeżeli nie będziecie jedli Ciała Syna Człowieczego ani pili Krwi Jego, nie będziecie mieli życia w sobie. Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew, ma życie wieczne, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym…(J 6,53-54n).
b) Również Kościół przejmując pouczenia Chrystusa wzywa wiernych, podając Przykazania kościelne, do uczestniczenia we Mszy świętej i przyjmowania Komunii świętej: Pierwsze przykazanie (“W niedziele i święta we Mszy świętej uczestniczyć”) domaga się od wiernych udziału w celebracji Niedzielnej i świątecznej Eucharystii, na której gromadzi się wspólnota chrześcijańska, w dniu upamiętniającym Zmartwychwstanie Pańskie. Trzecie przykazanie (“Przynajmniej raz w roku w czasie wielkanocnym Komunię świętą przyjąć”) określa minimum w przyjmowaniu Ciała i Krwi Pańskiej w związku ze świętami wielkanocnymi, źródłem i ośrodkiem liturgii chrześcijańskiej.
Dla godnego przyjęcia Komunii świętej konieczne jest odpowiednie przygotowanie zarówno duszy, jak i ciała:
a) stan łaski uświęcającej – jeśli sumienie komuś wyrzuca grzech ciężki, nie może przystąpić do Komunii świętej, ale musi wcześniej uzyskać przebaczenie grzechów i pojednanie z Bogiem i Kościołem w sakramencie pokuty i pojednania. Nie wystarczy wzbudzić sobie żalu za grzechy (chyba w bezpośrednim niebezpieczeństwie śmierci) – trzeba przystąpić do spowiedzi!
b) odpowiednia intencja – każdy człowiek przyjmujący Komunię świętą obdarowywany jest przez Boga tzw. Owocami Eucharystii. Jeden z nich może ofiarować w intencji samego siebie, innej osoby (zarówno żywej, jak i zmarłej), lub w innych dobrych intencjach.
c) do przyjęcia Komunii świętej należy się przygotować duchowo: wzbudzić sobie akt wiary, nadziei i miłości, akt żalu za grzechy, można odmówić inne modlitwy. Komunię świętą należy przyjmować z jak największą pobożnością.
d) przed przyjęciem Komunii świętej należy zachować jednogodzinny post (postu nie łamie woda i lekarstwa).
e) odpowiednim przygotowaniem do uczestniczenia we Mszy świętej i przyjęcia Komunii świętej jest również odświętny strój. Należy pamiętać, że przyjmuje się do swego serca Pana nieba i ziemi, naszego Zbawiciela.
f) po przyjęciu Komunii świętej należy odprawić odpowiednie dziękczynienie, a więc uwielbić Boga za Jego dar miłości.
g) w ciągu jednego dnia można dwa razy przyjąć Komunię świętą, pod warunkiem, że za drugim przyjmujemy Komunię świętą uczestnicząc w całej Mszy świętej.
Skutki Eucharystii jako Komunii świętej:
a) uwalnia od grzechów powszednich
b) chroni przed popełnianiem grzechów ciężkich
c) pomaga w opanowaniu instynktów zmysłowych
d) jest zadatkiem wiecznego szczęścia
e) jest źródłem radości duchowej
f) jest rękojmią zmartwychwstania
g) jednoczy wiernych w Kościele
h) ściślej jednoczy z Chrystusem